Kendinizi tanımak ister misiniz? İşte kim olduğunuzu bilmenin 6 özel yolu…
“VITAL İşaretler” deki büyük harfler, benliğin altı yapı taşı veya kısaca VİTAL (İngilizcede hayati) için bir kısaltma oluşturur. Harfler şu anlama gelir: Değerler, İlgi Alanları, Mizaç, Gün Boyu, Yaşam Misyonu ve Hedefler ve Güçlü Yönler/ Beceriler.
V = Değerler
“Başkalarına yardım etme”, “yaratıcı olma”, “sağlık”, “finansal güvenlik” ve benzer “Değerler”, karar verme kılavuzlarıdır ve hedefler için motive edicidir. Araştırmalar, değerleriniz hakkında sadece düşünmenin veya yazmanın sağlıklı eylemlerde bulunma olasılığınızı artırabileceğini gösteriyor. Değerlerin sağladığı motivasyon, birçok psikoloji deneyinde de gösterildiği gibi, yorgun olduğunuzda bile devam etmenizi sağlayabilir. Kendinizi motive etmek istiyorsanız, değerlerinizi bilin!
I = İlgi Alanları
“İlgi alanları” tutkularınızı, hobilerinizi ve uzun bir süre boyunca dikkatinizi çeken her şeyi içerir. İlgi alanlarınızı anlamak için kendinize şu soruları sorun: Neye dikkat ediyorsun? Neyi merak ediyorsun? Seni ne ilgilendiriyor? Bir şeye ilgi duymanın odaklanmış zihinsel durumu, hayatı canlı kılar ve size en derin tutkularınıza dair ipuçları verebilir.
T = Mizaç
“Mizaç” sizin doğuştan gelen tercihlerinizi tanımlar. Enerjinizi yalnız kalmaktan mı (içe dönüklükten) yoksa insanlarla birlikte olmaktan mı (dışa dönüklükten) alıyor musunuz? Plancı mısınız yoksa akışa uygun bir insan mısınız? Daha çok duygu temelli mi veya düşünceler ve gerçekler temelinde mi karar veriyorsunuz? Ayrıntıları mı yoksa büyük fikirleri mi tercih edersiniz? Bunun gibi mizaç sorularının cevaplarını bilmek, gelişebileceğiniz durumlara yönelmenize ve solup gidebileceğiniz durumlardan kaçınmanıza yardımcı olabilir.
A = Gün Boyu Etkinlikler
“Günün her saati” kategorisi, bir şeyler yapmaktan hoşlandığınız zamanı, yani biyoritmlerinizi ifade eder. Örneğin; sabah insanı mısınız yoksa gece insanı mı? Enerjiniz günün hangi saatinde zirve yapıyor? Aktiviteleri en iyi olduğunuzda planlarsanız, doğuştan gelen biyolojinize saygı duyarsınız. Biyoritm tercihleri fikri, benliğin “değerler” gibi yüce niteliklerine kıyasla önemsiz görünse de, biyolojinizle uyumlu olduğunuzda günlük yaşamınız daha keyifli olur. Her alanda, olmadığın biri gibi davranarak enerjinizi boşa harcamadığınızda hayatın tadını çıkarmak daha kolaydır.
L = Yaşam Misyonu ve Anlamlı Hedefler
Kendinize şu soruyu sorun: “Hayatımın en anlamlı olayları neler oldu?” Gizli kimliğinize, kariyerinize ve yaşam doyumuna dair ipuçları keşfedebilirsiniz.
S = Güçlü Yönler
“Güçlü yönler” yalnızca yetenekleri, becerileri ve yetenekleri değil; aynı zamanda sadakat, başkalarına saygı, öğrenme sevgisi, duygusal zeka, adalet ve daha fazlası gibi güçlü karakterleri de içerebilir. (Karakter güçlerinin bir listesi için buraya bakın). Güçlü yönlerinizi bilmek özgüveninizin temellerinden biridir. Kendi süper güçlerinizi kabul edememek sizi düşük benlik saygısı yoluna sokabilir. Övgüleri dinleyen ve güçlü yönlerinize ipucu olabilecek becerileri fark eden “iyiyi benimseyen” bir kişi olun.
İşte bir örnek: Bir tanıdığın sana sesinin yatıştırıcı sesini sevdiğini söylüyor. Bu bilgiyle ne yapabilirsin? Aynı şekilde, zayıf yönlerinizi bilmek, kendinize ve başkalarına karşı iyi olmadığınız konularda dürüst olmanıza yardımcı olabilir. Bu zayıf yönler üzerinde çalışmaya ya da onları kişisel veya profesyonel yaşamınızın daha küçük bir parçası yapmaya karar verebilirsiniz.
Psychology Today – 6 Specific Ways to Know Who You Are
Hazırlayan: Nil Aydın
