Boşanma ise, hiç kuşkusuz hem çocuklar hem de ebeveynler için oldukça zor ve stresli bir süreçtir. Eşler boşanırken çocukların yaşı ne olursa olsun boşanma olayının dışında tutulup seyirci konumunda yer alamazlar.
Bireylerin psikolojik ve sosyal gelişimi açısından, çocukluk çağı ve ebeveyn-çocuk ilişkileri son derece önemlidir. Özellikle de yaşamın ilk yıllarında anne-babayla olan ilişkinin önemi tartışılmaz. Boşanma ise, hiç kuşkusuz hem çocuklar hem de ebeveynler için oldukça zor ve stresli bir süreçtir. Eşler boşanırken çocukların yaşı ne olursa olsun boşanma olayının dışında tutulup seyirci konumunda yer alamazlar. Aksine çocuklar olayın tamamen içinde ve oyuncu konumumdadırlar. Sağlıklı yürütülmeyen boşanma süreçlerinde çocuklar ileriki dönemlerde birçok problemle baş başa kalabilirler. İşte bu yüzden boşanmaya karar veren eşlerin dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunuyor.
Boşanma kararı tıpkı evlilik kararı gibi ayrıntılı düşünülerek alınması gereken ciddi bir karardır. Özellikle bilinmesi gereken noktalardan biri, eşlerden ikisinin de boşanmaya karar vermiş olmaları ve boşanma sürecine gelene kadar her türlü çözüm alternatifini denemiş olmaları gerektiğidir. Bu noktadan sonra kesin olarak boşanmaya karar veren çiftlerin en uygun şekilde bu durumu çocuklarına anlatmaları gerekmektedir. Çocukların yaşına ve bireysel farklılıklarına göre ebeveynlerin bu durumu nasıl açıklayacakları elbette değişecektir. Bu bağlamda, ebeveynlerin bu konuda kendilerini yeterli hissetmedikleri durumlarda bir uzman desteği almaları gerekebilir. Ebeveynler bu durumu kendileri açıklayacaksa, tüm aile üyelerinin bulunduğu, sakin bir ortamda eşler birbirini kötülemeden açıklama yapılmalıdır. Küçük yaştaki çocuklar ilk etapta durumun ciddiyetini anlayamayabilir. Hayatlarında ve günlük rutinlerinde çok değişiklik olmadığı sürece küçük çocukların boşanmaya adapte olması daha kolaydır. Ancak bazı boşanma vakaları karşısında çocuklar alışılmadık şiddetli tepkiler gösterebilir; hırçınlık, içe kapanıklık, saldırganlık, öfke, derslerde başarısızlık, fiziksel problemler (uyku, yeme içme, tuvalet alışkanlıkları vs) ortaya çıkabilir veya çocuk anne babadan birini bu olayla ilgili suçlayabilir veya olumsuz duygular geliştirebilir. Bu tür durumların yaşanmaması için, öncelikle çocuğun boşanmadan sonraki alışkanlıklarını ve rutinlerini değiştirmemeye özen göstermeniz gerekmektedir. Yani çocuk yaşadığı evden, devam ettiği okuldan ayrılıyorsa bu durumda boşanmaya uyum süreci zorlaşabilmektedir.
Boşanmadan sonra çocuk ebeveynlerin her ikisiyle de görüşebilmelidir. Ayrıldıktan sonra anne ya da baba çocuklarına birbirlerini kötülememeli, birbirlerinin olumsuz yönlerini anlatmamalıdırlar. Boşanma sürecinde anne ve baba dürüst olmalı ve yalan söylemekten çekinmeli, güven duygusuna zarar verilmemelidir. Çocuk kesinlikle anne babası gibi düşünmeye zorlanmamalı, onlar tarafından birbirlerine karşı bir koz olarak kullanılmamalı, taraf tutması beklenmemelidir. Mutlu olur gerekçesiyle maddi yönden istediği her şey yerine getirilmemeli, eşlerden ikisi de bu konuda dengeli davranılmalıdır. Çocuğun fiziksel ve ruhsal gelişimi hem anne hem de baba tarafından takip edilmeli çocukta var olan veya boşanma sonrası ortaya çıkabilecek olumsuz davranışlar, ayrılan eşle özdeşleştirilmemelidir. Çocuğa cinsiyetine uygun olarak yakın akraba çevresinden örnek alabileceği birilerinin destek olması problemlerin daha kolay atlatılmasına yardımcı olacaktır.
Türkarslan, N. , Boşanmanın Çocuklar Üzerine Olumsuz Etkileri ve Bunlarla Başetme Yollları, Aile ve Toplum Dergisi, Yıl: 9, Cilt:3,Sayı :11, 2007.
Hazırlayan: Semra Sinem Çalış
